Muhammed Bisâtî

Muhammed Bisâtî rahmetullahi aleyh, Mısır'da yetişen Mâlikî mezhebi âlimlerindendir. 760 (m. 1359) senesinde doğdu. 842 (m. 1439) senesinde vefât etti. Buyurdu ki:

Katâde (radıyallahu anh) anlattı: "Mûsâ (aleyhisselâm) şöyle buyurdu: "Yâ Rabbî! Senin gazâbının ve rızânın alâmeti nedir?" Bunun üzerine Allahü teâlâ; "Size iyilerinizi âmir yaptığım zaman, bu rızâmın alâmetidir. Kötülerinizi âmir yaptığım zaman, bu da gazâbımın alâmetidir" buyurdu."

Süfyân bin Uyeyne buyurdu ki: "Bize şu haber ulaştı: Gecenin evveli olunca, semâdan bir münâdî şöyle seslenir. "Haydi ibâdet edenler kalksın!" O zaman âbidler kalkar, Allahü teâlânın dilediği kadar namaz kılarlar. Sonra yine bir münâdî; "Allahü teâlâdan af ve mağfiret istiyenler nerede?" diye seslenir. Onlar da Allahü teâlâdan af ve mağfiret istemek için duâ ederler. Fecir doğduğu zaman, yine bir münâdî; "Haydi gâfiller kalksın!" der. Onlar da yataklarından, ölülerin kabirlerinden tembel olarak kalkması gibi kalkarlar. Gece ibâdetle meşgûl olanın, gözleri uykusuzluktan sönük, fakat kalbi sevinçlidir."

İbn-i Abbâs radıyallahu anh buyurdu ki: "Müslüman bir kadıda şu üç şeyin bulunması uygun değildir: Kin, hased ve hiddet."

Lokman Hakim buyurdu ki: "Üç kimse, üç yerde bilinir. Hilm sahibi kimse kızgınlık zamanında, kahraman harbde, arkadaş ve gerçek dost ihtiyâç zamanında."

Muhammed bin Selâm şöyle buyurdu: "Seninle dostluğu ihtiyâç zamanında olan kimseyi, kendine arkadaş ve dost edinme. Çünkü, onun sana olan ihtiyâcı bitince, dostluk ve arkadaşlığı da biter." Ebüdderdâ (radıyallahu anh) buyurdu ki: "Üç şey beni güldürdü. Üç şey de ağlattı. Beni güldüren üç şey şunlardır:

1-Ölüm kendisini isteyen kimsenin, dünyâda uzun emel sahibi olması, 2- Akıllı olup da, kendisinden akla uygun işlerin sâdır olmadığı kimse, 3- Rabbinin kendisinden râzı olup olmadığını bilmediği hâlde gülen kimse."

Süfyân-ı Sevrî şöyle anlattı: "Lokman Hakîm'e; "Hangi ameline daha çok güveniyorsun?" diye sorulunca; "Mâlâya'nîyi (faydası olmayan şeyleri) terk etmeme" cevâbını verdi."

Muhammed bin Selâm anlatır: "İlim ehlinden birisi buyurdu ki: Sana fayda vereceğini bildiğin yerde yalanı terk et. Çünkü yalan, senin için zararlıdır. Sana zarar vereceğini bildiğin yerde ise, doğruluğa yapış, zira o sana fayda verir."