Bu sayfayı yazdır

75 - ERTUĞRUL ŞEHİTLERİ

Sultan II. Abdülhamid Han devri, dış politikada Osmanlı devletinin en başarılı olduğu bir dönemdir. Bütün Avrupa devletlerini idare ederek, iç savaş yapmadan 33 yıl geçmişti. 19. yüzyıl sonlarında Rusya, sınırlarını Japon denizine kadar genişletti ve yayılmacı siyaseti, uzakdoğu için de bir tehdit unsuru olmuştu. Bu yüzden Japonya İmparatorluğu, Rus tehlikesine karşı Osmanlı devleti ile işbirliği yapmayı kararlaştırdı. Aynı yıllarda Rusya, Osmanlı devletine karşı büyük bir askeri harekata hazırlanıyordu. Sultan Abdülhamid, tek başına Rus orduları ile başa çıkmanın çok zor olacağını bildiği için, Japonya ile yapılacak bu işbirliği sayesinde bir müttefik kazanacak ve eğer Rusya Osmanlı devletine saldırmadan önce, Japonya’nın Rusya’ya savaş açarsa, böyle bir felakete uğramayacaktı. Bu sebeple Japon İmparatorunun amcası, Türk-Japon dostluğunun tesisi için 1897’de İstanbul’a geldi. Padişah tarafından mükemmel bir şekilde ağırlanan Prens, memnun bir şekilde ülkesine döndü.

Sultan Abdülhamid, bu dostluğu daha da kuvvetlendirmek ve bir ittifak antlaşması yapmak için, 1899 yılında Japonya’ya bir heyet göndermeyi kararlaştırdı. Bunun için, 1861’de İstanbul-Haliç tersanesinde inşa edilmiş Ertuğrul firkateyni görevlendirildi. Kendi devrindeki gemiler içinde en üstün özelliklere sahip olan Ertuğrul, Miralay Osman Bey kumandasında, 61 subay ve 546 erden oluşan mürettebatıyla,  Abdülhamid Han’ın imtiyaz nişanını ve kıymetli hediyelerini Japon İmparatoru Meiji’ye vermek üzere, 9 Temmuz 1889 Pazar günü İstanbul’ dan hareket etti. Türk denizcileri daha önce bu kadar uzun bir yolculuğa çıkmamışlardı. Hiç bilmedikleri denizlerde yol alacaklardı. Bu yüzden Osmanlı bahriyesinin en seçkin subayları görevlendiril mişti. Hepsi de birkaç lisan biliyorlardı. Bunların içinde, o yıl mezun olan 11 deniz mühendisi asteğmen de vardı. Ertuğrul, maceralı bir yolculuktan sonra Kasım ayı başlarında Singapur’a ulaştı. Burada Miralay (Albay) Osman Bey’e, Tuğamiralliğe terfi ettirildiğini bildiren telgraf geldi. Hava muhalefeti ve bazı bakım işleri sebebiyle burada dört ay kaldılar. Bu müddet zarfında mürettebatın disiplinli ve dürüst hareketleri, hele Cuma namazlarına çeşitli camilere gitmeleri, Singapur halkının büyük sevgisini kazandırmıştı. Nihayet 4 Mart 1890 günü Singapur’dan yola çıktılar. Kömür ikmali için Hong Kong’da birkaç gün mola verdikten sonra 7 Mayıs 1890 günü Japonya’nın Yokohama limanına ulaştılar.Burada muhteşem bir karşılama oldu. Sahili dolduran onbinlerce Japon, ellerinde Türk bayrakları, “banzay, banzay” nidalarıyla Türk denizcilerine tezahürat yapıyorlardı. Tuğarmiral Osman Bey, karaya çıktıktan sonra İmparator Mieji tarafından kabul edildi ve Sultan Abdülhamid Han’ın gönderdiği nişan ve hediyelerle birlikte Osmanlı Devletinin dostluk ve iyi dileklerini imparatora sundu. İmparator Meiji de Tuğamiral Osman Beye nişan taktı ve şerefine ziyafet verdi.Türk denizcileri, Japonya’da üç ay kaldılar. Bu müddet zarfında, Japon uzmanlardan denizcilikle ilgili yeni bilgiler aldılar ve kendi tecrübelerini de onlara aktardılar. Japonlar Türk denizcilerine, geleneksel misafirperverliklerinin en güzel örneğini gösterdiler. Bütün bu ziyaretler ve iki taraf için de faydalı antlaşmaların bitirilmesinden sonra Ertuğrul firkateyni, 14 Eylül 1890 Pazar günü saat 13.00’de İstanbul’a dönmek üzere denize açıldı. Kendi imparatorlarını, ilk defa bu kadar uzak bir memleketten selamlamaya gelen Türk denizcilerine karşı Japonların, yarış edercesine gösterdikleri misafirperverlik, mürettebatın gönüllerini fethetmiş, bu coşku onların uzaklara olan sefer cesaretlerini kat kat arttırmıştı.Ne var ki, Ertuğrul’un Japonya’ya gelirken karşılaştığı mevsim engeli, dönüşte de karşısındaydı. Japon denizcilerinin sayılı fırtınaları, tayfunları ve sağanak yağışları Eylül ortalarına rastlamaktaydı. Bu günlerde en tehlikeli bölge, Oşima adası civarıydı. Adanın doğusunda bulunan Kaşinozaki burnu karşısındaki Funakara kayalıkları, daha önce de bir çok gemiye mezar olmuştu. Ertuğrul, 16 Eylül  Salı günü Oşima adasının güneyine geldiği sırada şiddetli bir fırtına patlak verdi. Dağ gibi yükselen okyanus dalgaları, koca Ertuğrul gemisini, makinaların bütün gücüyle çalışmasına rağmen, önüne katmış, Funakara kayalıklarına doğru sürüklüyordu. Kaptan ve mürettebatın olağanüstü gayretleri netice vermedi. Saat 21.00 civarında gemi kaya lıklara bindirdi. Çarpmanın şiddetiyle koca gemi hemen ikiye bölündü. Bu iki kısım, hızla batmaya başladı. Denizcilerimiz, tevekkül içinde, başlarına gelen bu felaketten dolayı hiç telaşa kapılmadan, kaderlerine razı bir şekilde, batan gemileriyle birlikte sulara gömüldüler. Bilhassa Osman Bey, denize atlaması için kendisine yapılan teklifleri reddetti ve kaptan köşkünü terketmedi. Diğer mürettebat da onun gibi davrandı ve yerlerinden ayrılmadılar. Bu feci hadisede, başa Tuğamiral Osman Bey olmak üzere 538 subay, erbaş ve er boğularak şehid oldu. Mürettebattan ancak 69 kişi sağ kurtulabildi. Yüzerek karaya çıkan bu mürettebat, geceyarısı Kaşinozaki fenerine ulaşabildi. Fenerden gönderilen bir haberci, olayı yakındaki Kaşino köyüne haber verdi. Nihayet Kobe’deki Alman konsolosu, Wolf hücumbotu ile oraya geldi ve yaralıları alarak Kobe’ye getirdi. Japon bahriye nazırlığı da bu haberi alır almaz buraya Yaezama harp gemisini gönderdi. Albay Komiura kumandasındaki bu gemi, buraya ulaşınca, mürettebat hemen denizdeki cesetleri topladılar ve Funakura kayalılarını gören bir tepe üzerine defnettiler. İmparator, bu haberi alınca çok üzüldü. Hemen Kobe’ye bir heyet gönderdi ve kazazede leri Tokyo’ya getirtti. Onlarla fevkalade ilgilenen imparator, hemen iki gemi tahsis ederek İstanbul’a gönderdi. Aralık sonlarında İstanbul’a ulaşan gemileri, bizzat Sultan Abdülhamid karşıladı ve gösterdikleri bu yakın alâka sebebiyle Japon denizcileri Mecidiye nişanı ile taltif etti. bu iki gemi İstanbul’da kırk gün misafir edildikten sonra uğurlandı.Bu arada Japon hükûmeti de Ertuğrul’un battığı yerde bir anıt ve yanına da bir mescit yaptırdı. Bu anıt üzerine Türkçe ve Japonca olarak olayın hikayesi yazıldı. Oşima halkı, burasını mukaddes bir yer kabul ederek her sene yıldönümünde ziyaret ederler. Vazife uğruna canlarını feda eden kahraman şehitlerimize Japon hükûmetinin gösterdiği saygı günümüzde de devam ediyor. Ruhları şâd olsun.

Toplam Görüntülenme: 2686

Yayın tarihi: Pazartesi, 15 Mart 2004