Sâlih kimselere dil uzatma

Ebü’l-Hasen Ali bin Yahyâ hazretleri evliyânın büyüklerinden olup, Seyyid Ahmed-i Rıfâî hazretlerinin babasıdır. 459 (m. 1067)’de Basra’da doğdu. 519 (m. 1125)'de Bağdad’da vefât etti. Hikmetli sözleri vardır. Buyurdu ki:

Kişiyi; komşuları, yolculuk yaptığı arkadaşları ve alışverişte bulunduğu kimseler methederse, onun sâlih bir kimse olduğunda şüphe etmeyin. Ticâretle uğraşmak, çalışıp kazanmak, sâlih olmaya mâni değildir. Bilakis tacir ve sanatkârlar, işlerinde Allahü teâlâdan korkar, haramlardan ve şüphelilerden sakınırsa, namazlarını kılar, zekâtını verir, orucunu tutarsa sâlihlerdendirler.

Allahü teâlâdan evlat, zevce, mal, binek ve ev isteyen kimse, bunlardan kendisi için sâlih ve mübârek olanını istemelidir. Allahü teâlâdan her hususta âfiyet dilemelidir, İbrâhim aleyhisselâm bile, Allahü teâlâdan evlad istediği zaman; “Sâlih evlad ver, yâ Rabbî!” diye duâ etti.

Çocuklara sâlih kimselerin isimlerini koymalıdır. Çirkin isimleri, güzel isimlere çevirmek sünnettir.

Bir kimse sâlih kimselerden olamamışsa, sâlih kimselere dil uzatmaktan çok sakınmalıdır. Çünkü sâlih kimselere dil uzatmak, öldürücü zehirdir. Sâlih kimseleri gıybet etmek, başkalarını gıybet etmekten daha tehlikelidir. Onlara düşmanlık, başkalarına düşmanlık gibi değildir.

Beyhekî, Mâlik bin Dinar’dan şöyle nakletti: “Bir kimsenin sâlihlerden olmayışı ve bir de onlara dil uzatması, şer olarak ona yeter.”

Bir kimsenin sâlihlere yakınlık duyması, onun sâlihlerden olduğuna delîldir. Bir kimse, kendisinde sâlihlere karşı yakınlık ve sevgi, onlardan da kendisine bir yakınlık ve sevgi göremezse, bunun için üzülmesi ve ağlaması gerekir...

Dört şey aklı arttırır: 1- Boş sözü terk etmek. 2- Misvak kullanmak. 3- Sâlihlerle beraber olmak. 4- İlmi ile amel etmek.

Dört şey bedeni kuvvetlendirir: 1- Et yemek. 2- Güzel koku koklamak. 3- Gusül abdesti almak lâzım gelmediği hâlde çok gusül abdesti almak. 4- Keten elbise giymek.

Dört şey bedeni zayıflatır: 1- Fazla üzüntü. 2- Aç iken fazla su içmek, 3- Çok cima etmek. 4- Fazla ekşi yemek...

Sâlih kimseleri seven, onların bereketlerinden istifâde eder. Bir köpek (Eshâb-ı Kehf'in köpeği) sâlih kimseleri (Eshâb-ı Kehf'i) sevdiği ve onlarla beraber olduğu için, Allahü teâlâ Kur’ân-ı kerîmde onu, o sâlih kimselerle beraber bildirdi.